Zmarł Sir Clive Sinclair

W wieku 81 lat zmarł Sir Clive Sinclair. Piszę o tym, bo z jego produktami w pewnym okresie mojego życia maiłem kontakt.

Kalkulator Sinclair Cambridge
Kalkulator Sinclair Cambridge

Pierwszych z nich był kalkulator Sinclair Cambridge. Kupiłem go z zaoszczędzonego kieszonkowego od kogoś, kto wrócił z Wielkiej Brytanii jeszcze w szkole średniej. Był fantastyczny:

  • wyłącznie cztery działania,

  • brak pamięci (jedynie możliwość powtórzenia ostatniego działania),

  • arytmetyką prowadził w formacie zmiennoprzecinkowym wyświetlając 8 cyfr

    • w przypadku gdy liczba większa od jedności nie mieściła się na wyświetlaczu widać było jedynie 8 cyfr (poprzedzonych ewentualnie znakiem) bez kropki dziesiętnej1;
    • gdy wynik był mniejszy od jedności — widać było kropkę dziesiętną, ewentualne zera i tyle cyfr ile się zmieściło; gdy żadna cyfra znacząca się nie mieściła — była tylko kropka;

    Wynik był pamiętany z ośmioma cyframi znaczącymi (i był wykorzystywany w kolejnych obliczeniach); można go było odzyskać mnożąc lub dzieląc liczbę przez 102 wielokrotnie zliczając te operacje.

  • w podręczniku była opisana prosta procedura, która pozwalała w sposób iteracyjny wyliczyć pierwiastek kwadratowy z dowolnej liczby.

Ta umiejętność liczenia pierwiastka kwadratowego zmusiła mnie do zrozumienia użytej metody (Newtona-Raphsona), którą teraz katuję studentów na zajęciach z programowania.

Komputer osobisty ZX-81
Komputer osobisty ZX-81

Kolejne „spotkanie” z produktami Sir Clive’a było nieco później i związane było z pojawieniem się malutkiego komputerka ZX-81. Jego cena (może nie zawsze dostępna dla kieszeni zwykłego obywatela PRL), ale mógł stanowić podstawę do budowy kompetencji informatycznych.

Jgo konstrukcja była bardzo prosta: programowany był w języku BASIC; klawiatura byłą — w pewnym sensie — prymitywna: membranowa, jako monitora używany był telewizor podłączony przez gniazdo antenowe, a pamięcią zewnętrzną był zwykły magnetofon kasetowy. Był czas, kiedy stacje radiowe na falach UKF rozpowszechniały programy. Można było do niego podłączyć drukarkę wykorzystującą do druku technologię elektro-iskrową…

Aby zrozumieć jego działanie napisałem w języku Basic disassembler dla kodu procesora Z80.

Komputer ZX Spectrum
Komputer ZX Spectrum

Następcą komputera ZX-81 był ZX Spectrum. Większy, z lepszą klawiaturą. Politechnika Wrocławska miała ich sporo, i stanowiły podstawę sprzętową do zajęć z informatyki.

Jego popularność byłą tak wielka, że Elwro rozpoczęło produkcję opartego na ZX Spectrum komputera Elwro 800 Junior. Miał być podstawą informatyki w szkołach powszechnych. Podstawą pył procesor U880D (klon Z80) produkowany w NRD.

Później zajął się wymyślaniem pojazdów elektrycznych.

Sir Clive Sinclair jedzie prototypem (składanego) roweru elektrycznego
“Sir Clive Sinclair jedzie prototypem (składanego) roweru elektrycznego”


  1. Wikipedia mówi, że wyświetlał wyniki w postaci wykładniczej, ale mój tego nie potrafił. ↩︎

  2. Było to łatwe, bo kalkulator pamiętał ostatnią operację. Wystarczyło więc nacisnąć /10=, a później wystarczył klawisz =, by kalkulator operacje powtarzał. Wystarczało zliczać naciśnięcia, żeby odgadnąć wykładnik. ↩︎

Wojciech Myszka
Wojciech Myszka
dr inż. adiunkt

Tak się tylko rozglądam…